Wyczytałem gdzieś, że słowo żyto, pochodzi od staro-cerkiewno-słowiańskiego „żyć” a dokładnie žiti i było pisane tak: жити. Znaczenie tego słowa było rozumiane jako to, co daje życie; to, co służy do utrzymania życia. Podkreśla to, jak wielkie znaczenie miało to zboże kilka wieków temu. Dziś ciągle jest bardzo ważnym jest surowcem powstaje z niego przecież jeden z najpopularniejszych i najważniejszych pokarmów, czyli chleb. Nie o chlebie będzie tu jednak mowa. Przedstawię Wam wyjątkowy, powstający z tego zboża alkohol. Poznajcie Żyto 2019 z Podola Wielkiego.
Miejscowa gorzelnia rolnicza słynie wprawdzie z upraw i destylacji spirytusu z ziemniaka, który jest tu produkowany na skalę przemysłową, jednak znajdująca się w tych samych murach, gorzelnia rzemieślnicza, to już zupełnie inna historia. Powstają tu znakomite, limitowane alkohole ze zbóż i różnych odmian ziemniaków. Możecie poznać ją lepiej czytając tekst Podole Wielkie; polskie pole na Twoim stole lub wywiad z Michałem Paszota, współwłaścicielem. Tymczasem, w tym materiale przybliżam Wam nieco Żyto 2019. W tym miejscu ktoś może zapytać: „ale o co chodzi z tym podawaniem rocznika na butelce, czy to tylko taki marketing”?
O co chodzi z rocznikami destylatów?
Uczciwie tworzone okowity (a takie powstają w Podolu Wielkim) przenoszą wszystko to, co najlepsze z surowca do finalnego trunku. Ponieważ plony różnią się od siebie w poszczególnych latach m.in. ze względu na różnice pogodowe, ma to wpływ na smak alkoholu. Dodatkowo, gorzelnicy wprowadzają czasem pewne zmiany w procesie zacierania, fermentacji czy destylacji, co dodatkowo różnicuje trunek. Aby zaznaczyć różnice pomiędzy alkoholami z tego samego surowca, okowity z Podola Wielkiego są rocznikowane. Dla przypomnienia, rok podany na butelce jest rokiem zbiorów a nie np. rozlewu. W przypadku okowit np. z piwa jest to rok uwarzenia piwa. Czasem destylat spędza w kadziach kilka lat zanim zostanie zabutelkowany – wtedy możecie spotkać np. nowy rozlew ale ze stosunkowo starym rocznikiem. Przykładem takiej sytuacji w Podolu Wielkim był np. Ziemniak #2015, który jest dostępny na rynku od 2018 roku.
Czym jest Żyto 2019 z Podola Wielkiego?
Żyto 2019 to najnowszy rocznik linii okowit zbożowych (jest jeszcze Pszenica, Jęczmień i Owies) Podola Wielkiego. Cała seria, została wprowadzona na rynek w grudniu 2020 roku. To dość nietypowa data na premierę rocznika, co jest oczywiście spowodowane „pandemicznym” sezonem. Edycja 2019 jest szczególna także ze względu na etykietę. Przedstawia ona wizerunek wieloletniego kierownika, Pana Andrzeja Żółcia. W ten sposób podkreśla się rolę ludzi w efektach pracy gorzelni.
Żytni destylat powstaje z odmiany Santini, uprawianej podobnie jak wszystkie inne surowce wykorzystywane do produkcji własnych okowit, we własnym gospodarstwie. Okowitę rozlano do butelek 700 ml o wyjątkowym, charakterystycznym dla Podola Wielkiego kształcie.
Co na etykiecie?
Frontowa etykieta przypomina podzielony na dwie części znaczek pocztowy z charakterystyczną perforacją na krawędziach. Każdy rodzaj okowit z Podola Wielkiego, w zależności od wykorzystanego surowca, ma swój kolor etykiety. W przypadku Żyta jest to kolor czerwony. Górna część etykiety zawiera logo gorzelni, wspomniany wizerunek Pana Andrzeja Żółcia oraz rocznik – 2019. Z dolnej części etykiety dowiemy się, że surowiec do produkcji trunku uprawiany był na polu o nazwie Babie C. Jest tu też informacja o ilości butelek z tego rocznika – 1211, pojemności i mocy alkoholu, która wynosi tu 43%.
Na tylnej etykiecie znajdziecie dodatkowe informacje, które przepisałem poniżej.
„Żyto 2019 to najbardziej rozbudowana z okowit zbożowych. Ziarnisty, piwny aromat obecny na całym etapie degustacji uzupełnia smak ziół i cytrusów oraz potężny finisz z wyczuwalną nutą kakao.”
I obok:
„Produkty Podole Wielkie powstają z pasją, a każda butelka skrywa wyjątkowy trunek. Tworzenie naszych destylatów rozpoczynamy już na polu, gdzie z wielką starannością uprawiamy zboża i ziemniaki. Najwyższa jakość surowca zobowiązuje, dlatego destylujemy rzetelnie, powoli, w miedzianej kolumnie. Butelkujemy ręcznie, bez filtracji oraz żadnych dodatków. Efektem naszej pracy są alkohole niepowtarzalne i niezwykle złożone. Rocznik 2019 dedykujemy wieloletniemu kierownikowi naszej gorzelni, Panu Andrzejowi Żółciowi.”
Jak smakuje Żyto 2019?
Żyto to trunek, który delikatnie pachnie słodkim ziarnem zbóż. Da się tu wyczuć również odrobinę owoców i… lukier. W smaku dalej wyczuwalne ziarno, potem nieco siana, a dalej… piwo na cytrusowych chmielach i cukier puder. Długi, mineralny finisz zawiera nieco piwnej goryczki i ciemnej czekolady lub kakao. Bardzo ciekawy alkohol będący mieszanką słodyczy, goryczki i ziarnisto-trawiastego smaku z nutami piwnej goryczki.
Ile kosztuje Żyto 2019?
W sklepie internetowym, na stronie producenta można nabyć butelkę za 129 zł.
Wśród najlepszych destylatów
Żyto 2019 to ukłon w stronę dawnych surowców i tradycyjnych trunków. Z jednej strony złożony alkohol o walorach degustacyjnych, z drugiej, świetny towarzysz dla dań kuchni polskiej czy przekąsek. Fani polskich destylatów powinni mieć w barku butelkę, aby móc poczęstować gości alkoholem, który prawdopodobnie bardzo przypomina znaną przed wiekami gorzałkę. Sympatycy żytnich trunków mogą delektować się nim podczas wieczorów przed telewizorem. Pamiętajmy, że Podole Wielkie to jedna z wiodących polskich gorzelni. Pierwsze roczniki pochodzących stamtąd alkoholi, ze względu na limitowane edycje, mogą z czasem zyskiwać na wartości. Można więc zachować kilka butelek do celów kolekcjonerskich, choć twórcy okowity zachęcają do otwierania butelek i (odpowiedzialnego) cieszenia się ich zawartością już teraz.
Na zdrowie!
https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/ZYTO__czyli____to__co_daje_zycie___,cltt,%C5%BB
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D0%B6%D0%B8%D1%82%D0%B8